Oud en nieuw, laten slapen of wakker maken?

Het is bijna zover, de jaarwisseling komt eraan. En daarbij rijst bij veel gezinnen de vraag wat je met de kleintjes doet, wakker maken voor de jaarwisseling of laten slapen? In deze blog geef ik mijn mening als Gz-psycholoog, orthopedagoog, slaapconsulent én moeder.

Mijn mening als gedragswetenschapper

Als gedragswetenschapper kan je deze vraag vanuit verschillende invalshoeken bekijken. De jaarwisseling heeft een traditionele waarde, het is een ritueel wat wij als volk hebben. En kinderen zijn dol op rituelen. Het terugkerende element geeft hen een anker in de tijdswaarneming en op sociaal gebied is het een moment van familiair samenzijn en verbinding. Het komt de hechting ten goede en je kind krijgt de boodschap een volwaardig lid te zijn van het gezin als het niet wordt buitengesloten. Hele goede redenen dus om je kind daarbij te betrekken. Maar ik ben van mening dat dit wel pas vanaf een bepaalde leeftijd echt actief zou moeten gebeuren.

Baby’s/dreumesen

De echte kleintjes hebben nog niet zo’n besef van tijd en van wat de jaarwisseling inhoudt, hen kan je beter lekker laten slapen, ze zullen het je niet in dank afnemen als ze worden wakker gemaakt. Vaak slapen ze door al het vuurwerk heen!

Peuters/kleuters:

De peuters en kleuters vinden het wellicht al wel interessant. In deze leeftijdsgroep zou ik reactief reageren, als ze er echt om vragen om het mee te maken, dan kan je overwegen ze iets voor twaalven wakker te maken. Grote kans overigens dat ze dan toch willen doorslapen. Spreek je met hen af dat je ze wakker maakt dan moet je dat ook doen. Op het moment zelf kan je dan bekijken of je kind toch wil verder slapen of niet.

Oudere (basisschool) kinderen

De oudere kinderen kunnen zich al echt verheugen op de jaarwisseling. Die kan je wakker maken als ze dat willen, iets voor twaalven om het aftellen en wat vuurwerk mee te maken om vervolgens weer lekker onder de wol te kruipen.

Tieners

De tieners kunnen meestal al wel opblijven tot de jaarwisseling. Zij zullen er volop van genieten om de uren voor de jaarwisseling deel te nemen aan het hele oud-en-nieuw gezinsritueel. Kijk alleen niet gek op als het de dag (of dagen erna) wat minder gezellig is in huis…

Mijn mening als slaapconsulent

Als slaapconsulent zou ik zeggen, maak ze niet wakker. Een kind dat lekker slaapt laat je slapen. Je verstoort de slaap en vele homeostatische processen in het lichaam door je kind wakker te maken en het kan impact hebben op het verloop van de rest van de nacht en de dag erna (en mogelijk opeenvolgende nachten). Je kind zal zeer waarschijnlijk niet (of beperkt) langer doorslapen de volgende ochtend, het circadiaan ritme is een sterke biologische klok die niet met 1 nacht wordt aangepast. Dus kan je kind gedisreguleerd raken waardoor slapen juist moeilijker gaat. Naast leeftijd en temperament hangt het er ook echt van af hoe je kind normaal gesproken slaapt. Slaapt je kindje in een lekker ritme, dan zal het makkelijker terugveren dan een toch al wat “lastige” slaper. De schade zal dan beperkter zijn dan bij een kind dat meer moeite heeft met veranderingen. Tegelijkertijd wil ik ook benadrukken dat één nacht met minder slaap ook echt niet zo schadelijk is als men soms doet geloven. Het brein is heel goed in ‘rebound-slaap’. Dat wil zeggen dat de slaaparchitectuur van latere slaap zal veranderen en zich aanpast aan wat het lichaam op dat moment het hardst nodig heeft.

Mijn mening als moeder

Als moeder zeg ik, gebruik je gezonde verstand en je intuïtie. Als je het gevoel hebt dat je je kind iets fantastisch ontzegt door het niet wakker te maken, dan maak je hem wakker. Heb je het gevoel dat je kindje niet veel mist of meer gebaat is bij nachtrust, dan lekker laten slapen. Jij kent je kind het beste dus vertrouw daar ook op. Volg gewoon dat onderbuikgevoel.

Conclusie

Er is geen goed of fout. Wakker maken is ok, laten slapen is ok. Volg je gevoel en gebruik je kennis die alleen jij als ouder hebt wanneer het gaat over wat jouw kind nodig heeft. Voor het ene kind is dat slaap, voor het andere kind is dat de ervaring. Kies je voor slaap, dan kan je altijd nog op een ander moment een jaarwisseling nabootsen met je kleintje. Zo wordt er toch nog een soort feestje gevierd en hoeven ze niets te missen. En als je kind wel wakker is tijdens de jaarwisseling, bied dan wel de mogelijkheid om toch te gaan slapen als je merkt dat het teveel is.  Zorg eventueel de dag erna voor een wat vroegere bedtijd, zorg voor rustpunten in de dag of voeg desnoods een extra dutje toe. Geniet van de jaarwisseling met elkaar, ik wens iedereen een gezond en gelukkig nieuwjaar!