Hoe vaak gebruiken we wel geen time-outs als onze kinderen zich niet gedragen zoals wij dat graag zien? Het gebeurt vaker dan je je realiseert.

Wat is een time out?

Want een time-out is niet alleen dat strafstoeltje, of naar de kamer sturen. Een time-out is breder. Het gaat erom dat je de verbinding met je kind verbreekt. Afstand creëert. Afstand tot jou als ouder/opvoeder of tot hetgeen waar het kind aan gehecht is. Het gaat om disciplineren op basis van separatie.

Het betreft dus niet alleen een letterlijke time-out maar ook iets afpakken als straf, een kind afzonderen om even ‘na te denken’, gedrag negeren om het ‘uit te laten doven’ (en dus ook het kind negeren), dreigen te vertrekken als het kind niet meekomt (‘ok doei, ik ga’), tot 3 tellen anders…

Korte termijn

Op de korte termijn werkt dit wellicht magisch, het kind stopt met het voor jou ‘ongewenste’ gedrag. Maar waarom? Omdat het bang is, bang om te verliezen waaraan het gehecht is. En de enige manier om dat te behouden of terug te krijgen is te stoppen met het gedrag (of doen wat er geëist wordt). Niet omdat het dan geleerd heeft om iets op te lossen of omdat het tijd heeft gehad om iets te overdenken. Dat vermogen ontwikkelt zich pas veel later (als de prefrontale cortex zich verder ontwikkelt). Her Het kind ‘gedraagt’ zich omdat het de relatie vooropstelt.

Lange termijn

Maar op de lange termijn leert het kind iets heel anders, namelijk dat het zich niet mag uiten, omdat dan de relatie met belangrijke mensen (of spullen) op het spel staat. Het leert dat de relatie in stand blijft onder bepaalde voorwaarden. Dat liefde voorwaardelijk is. Als je je misdraagt dan wordt de liefde afgenomen. Dat het niet veilig is om je te uiten. Dat je alleen de blije, opgewekte emoties mag laten zien.

Wat dan wel?

Probeer eens het tegenovergestelde: nodig het kind uit om in jouw aanwezigheid de overweldigende emotie die opkomt te laten zien. Gebruik time-in in plaats van time-out. Geef het kind niet de boodschap dat je zijn emoties niet aankunt of niet wilt zien, maar geef juist de boodschap dat het er wel mag zijn en dat jij de veilige plek bent om ze te uiten. Dat je niet bang bent voor wat er uit moet. Dat je samen met het kind de emoties kunt en wilt reguleren (co-regulatie). Dat er niet gewerkt hoeft te worden voor liefde maar dat je kind mag rusten in jouw liefde.

En natuurlijk accepteert niet elk kind dat je dichtbij bent als het grote emoties heeft. Ruimte geven mag natuurlijk, zeker als het kind dat zelf initieert. Het gaat erom dat het kind een duidelijke uitnodiging voelt om in je nabijheid de emoties te tonen, en dat je dat ook uitdraagt. Bied je aanwezigheid aan, je armen om in te huilen, je luisterend oor.

Time-in is niet permissief ouderschap

Een time-in betekent niet dat je toegeeft. Het betekent niet dat je je grens laat vervagen (bij bv agressieve uitingen). Je grens blijft, maar de emotie die dit oproept wordt niet afgekeurd of gebagatelliseerd. 

Co-regulatie

Je kunt van jonge kinderen niet verwachten dat ze hun grote emoties zelf reguleren. Je kunt niet verwachten dat ze bij dysregulatie een sterk staaltje probleemoplossend vermogen toepassen. Jij bent in zo’n emotioneel moment hun denkend brein, hun co-regulator.

Als je zelf erg emotioneel bent dan is het ook wel erg prettig als iemand een luisterend oor biedt, er voor je is. Of zouden ze je even naar je kamer moeten sturen om af te koelen?

Wat heeft dit met slaap te maken?

Het gaan slapen is bij uitstek zo’n moment waarop de scheiding van de ouder/opvoeder emotie oproept. Het is een moment van separatie. Het is logisch (en heel intuïtief) dat een kind juist zal proberen om je dichtbij te houden. Het is van belang om je kind te laten voelen dat je er bent, altijd, ook als er een scheiding is. Zoals in elke relatie is het de kunst om de verbinding te blijven voelen, ook al ben je op afstand. Dit vraagt tijd en ontwikkeling, maar als dat overdag niet gebeurt, zal dat zeker in de nacht niet gevoeld worden.

Bron foto: Nick Fewings via Unsplash