Agressie bij peuters/kleuters kan worden gedefinieerd als elke uitbarsting van aanvallende energie. Dit gebeurt niet expres. Het is niet opzettelijk, maar is het resultaat van gevoelens van frustratie. Dit betekent dat we de agressie moeten ‘lezen’. Vaak werkt iets niet voor het kind. Het komt iets tegen wat hij niet kan veranderen, maar kan zich nog niet aanpassen.

Vaak raken kinderen gefrustreerd als er een scheiding is er een scheiding dreigt.

Kinderen willen verbonden blijven met hun hechtingsfiguur omdat dit de belangrijkste behoefte is van alle wezens. Als dit niet kan gebeuren, zal er frustratie zijn. Het kind zal proberen de situatie (scheiding) te veranderen door zich vast te klampen, te claimen en nabijheid na te streven. Als dit niet werkt, zullen er tranen zijn en na de tranen zal het kind zich meestal aanpassen aan de situatie. Als er om wat voor reden dan ook geen tranen kunnen zijn over de situatie die ze niet kunnen veranderen (de omgeving verwelkomt geen tranen, het kind voelt zich niet veilig) kunnen kinderen vast komen te zitten in frustratie en dit kan resulteren in agressief gedrag.

Wat kan je doen?

We moeten de agressie en driftbuien lezen. Het is geen opzet, maar resultaat van een onvolwassen brein, niet in staat om zich aan te passen aan situaties die anders gaan dan gewenst. We moeten een veilige plek creëren om te huilen, zodat frustratie kan worden geuit en het kan bezinken dat de situatie nou eenmaal zo is. We moeten ons cognitieve brein uitlenen aan onze kinderen. We moeten hun gebrek aan redeneren en integratief functioneren compenseren. We moeten emoties uitnodigen en de hechtingsscheiding verminderen. We kunnen ze helpen zoeken naar gemengde gevoelens, we kunnen ze helpen om tot tranen te komen. We kunnen ze van boos naar verdrietig helpen zodat ze zich kunnen aanpassen aan de situatie.

Maak ruimte voor emotie. Vertel dat je het snapt, dat je kunt ziet dat het moeilijk is, dat je ziet dat iets niet voor hen werkt. Erken. Laat weten dat je er bent om ze te helpen navigeren. Help ze hun frustratie te uiten en modelleer dit (stamp met je voeten als je ‘gefrustreerd’ bent, ga ballen gooien in de tuin als je zin hebt om met dingen te gooien, verbaliseer het tellen tot tien en diep ademhalen).

Straf of sancties houden kinderen weg van hun tranen en voegen alleen maar olie toe aan het frustratievuur. Je zult alleen maar meer boosheid zien. Terwijl die frustratie juist geuit moet worden om via verdriet de weg naar aanpassing te vinden. Neem driftbuien en agressie niet persoonlijk maar help je kind. Laat je kind weten dat je in zijn goede bedoelingen gelooft en laat hem voelen dat het jullie relatie niet zal schaden.

Referenties:

Neufeld Institute, making sense of preschoolers, Dr. Gordon Neufeld

Foto: Mick Haupt via Unsplash